Την Παρασκευή που μας πέρασε πραγματοποιήθηκε «εκδήλωση – συζήτηση» σχετικά με την έρευνα στις βιολογικές επιστήμες «στον καιρό της οικονομικής κρίσης της χώρας μας». Από τον τίτλο κιόλας αρχίζουν οι διαστρεβλώσεις. Αρχικά, η κρίση που βιώνουμε δεν είναι μια κρίση οικονομική, η κρίση διαχείρισης, μα κρίση δομική του καπιταλισμού που δεν αποτελεί ένα αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο όπως προσπαθούν συγκυβέρνηση και ΜΜΕ να μας πείσουν, μα διεθνής, μιας και τις συνέπειές της, βιώνουν ήδη και πολλά άλλα ευρωπαϊκά και μη κράτη.
Η κουβέντα λοιπόν που πραγματοποιήθηκε, περιστράφηκε κυρίως γύρω από καθαρά τεχνοκρατικές λογικές όπου αποκλειστικό διακύβευμα αποτελούσε το πώς η έρευνα θα γίνει ακόμα πιο πρόσφορο έδαφος εκμετάλλευσης και κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις. Με μια λογική εσόδων – εξόδων, οι πρόεδροι από τα διάφορα τμήματα βιολογίας της Ελλάδας, μαζί με κάποιους υπεύθυνους από ερευνητικά κέντρα της χώρας (Δημόκριτος, ΙΙΒΕΑΑ) έβαλαν στο τραπέζι προτάσεις για το πώς θα προσελκύσει το δημόσιο πανεπιστήμιο, τον ιδιωτικό τομέα, πως δηλαδή θα κάνουμε τις επιχειρήσεις, να αντιληφθούν το πόσο προσοδοφόροι μπορούμε να είμαστε γι’ αυτούς. Έτσι, ακούσαμε προτάσεις όπως το να περιοριστούν τα έξοδα ανά φοιτητή, υποβαθμίζοντας έτσι ουσιαστικά, το επίπεδο σπουδών μας και των ερευνητικών διαδικασιών μέσω περικοπών σε αναλώσιμα, αντιδραστήρια, μηχανήματα, παρασκευάσματα κλπ. Ακόμα προτάσεις, όπως η εύρεση χρημάτων «από βιομηχανίες ή από οπουδήποτε αλλού», λες και το πανεπιστήμιο και η έρευνα που πραγματοποιείται σε αυτό είναι κάτι αποκομμένο από την υπόλοιπη κοινωνία. Δηλαδή, λες και το έργο που παράγεται μέσα σε αυτό, στο επίκεντρό της δε θα έπρεπε να έχει την ίδια την κοινωνία και τις ανάγκες της, αλλά τις ανάγκες των εταιριών και του κεφαλαίου συνολικότερα.
Ακόμα, ακούσαμε και το κορυφαίο περί αλλαγών στα προγράμματα σπουδών ούτως ώστε «οι απόφοιτοι των τμημάτων να είναι αποδοτικότεροι και να έχουν περισσότερες πιθανότητες επαγγελματικής αποκατάστασης». Δηλαδή, ουσιαστικά, να είμαστε εργαζόμενοι που θα καλύπτουν τις εκάστοτε ανάγκες των αγορών, που θα λαμβάνουν αποσπασματικά και υπερεξειδικευμένη γνώση του αντικειμένου τους, προκειμένου να γίνoυμε πειθήνιοι και αναλώσιμοι εργαζόμενοι, υποταγμένοι στις απαιτήσεις του εκάστοτε εργοδότη. Επιπλέον υπήρξε σαν πρόταση το κλείσιμο ιδρυμάτων «που δεν είναι αρκετά κερδοφόρα», χωρίς καν να αναφερθεί κάποιος στο τι θα γίνουν οι εργαζόμενοι σε αυτά, πόσο μάλλον οι φοιτητές αυτών, συμπλέοντας ουσιαστικά, για ακόμα μια φορά με το πνεύμα του νόμου της Διαμαντοπούλου. Να μην ξεχάσουμε την «συναδέλφισσα» από το Δημόκριτο η οποία δεν παρέλειψε να μας θυμίσει τους τρόπους με τους οποίους «αντιμετωπίζει» την κρίση αυτό το ίδρυμα, πουλώντας δηλαδή, μοσχεύματα και εμφυτεύματα αλλά και διαγονιδιακά ζώα. Διόλου περίεργο αν σκεφτεί κανείς ότι τα συγκεκριμένα είναι αυτά που αναζητούν οι αγορές. Έτσι, αντίστοιχα προωθείται η λογική ότι οτιδήποτε πατεντάρεται κρατιέται και ότι δεν πωλείται πετιέται. Όλα αυτά λέγονται την ώρα που οι ίδιοι εκθέτουν ουσιαστικά τους εαυτούς τους, παραδεχόμενοι ότι ενώ ο αριθμός των δημοσιεύσεων των ελληνικών ιδρυμάτων είναι από τους υψηλότερους παγκοσμίως, το κόστος αυτών είναι, παραδόξως, από τα χαμηλότερα. Στην ίδια τοποθέτηση βέβαια, υπήρξε και η μοναδική κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αναφορά στους προπτυχιακούς φοιτητές, λέγοντας πως αποτελούμε το πρόβλημα των πανεπιστημίων μιας και κοστίζουμε πολλά… τη στιγμή που η έρευνα στην Ελλάδα διεξάγεται κυρίως από μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές που στην πλειοψηφία τους είναι απλήρωτοι.
Αυτές οι ιδέες είναι φυσικά αναπόσπαστο κομμάτι της υποβάθμισης του Πανεπιστήμιου, όπως επιχειρεί ο περίφημος Ν. 4009, αλλά και της έρευνας στην Ελλάδα, για την οποία τα κρατικά κονδύλια όσο πάνε και συρρικνώνονται. Πολιτική που ωθεί στην αναζήτηση χρηματοδότησης από την ΕΕ και από επιχειρήσεις, όπως έχουμε δει ήδη να γίνεται, θέτοντας ακόμα και εδώ το ψευτοδίλημμα «αν φύγουμε από την ΕΕ δεν θα υπάρχει έρευνα». Κατά τη γνώμη μας είναι ξεκάθαρο ότι η έρευνα πρέπει να γίνεται βάσει του κοινωνικά αναγκαίου και άρα να χρηματοδοτείται από το ίδιο το κράτος, και έτσι τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενο να μην πηγαίνουν σε ένα χρέος για το οποίο δεν ευθύνεται αλλά στην παραγωγή έρευνας που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του.
Για μας, τίποτα από τα παραπάνω δε μπορεί να αποτελεί κριτήριο για την έρευνα. Η έρευνα πρέπει ανά πάσα στιγμή να εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι της αγοράς και των επιχειρήσεων. Πέραν αυτού, η επιστήμη και η έρευνα δεν πρέπει να αναλώνονται σε ευκαιριακή υπερεξειδίκευση πάνω σε "συμφέροντες" τομείς, αλλά να συντελούν συνολικά στην απελευθέρωση της ανθρώπινης σκέψης, στην ανάπτυξη του κριτικού πνεύματος, να προάγει τη συνύπαρξη του ανθρώπου με το περιβάλλον και εν τέλει να διασφαλίζει ένα καλύτερο μέλλον για την ανθρωπότητα.
Υ.Γ: "Ο βιολόγος δεν πρέπει μόνο να θαυμάζει την ομορφιά της φύσης, αλλά και να βρίσκει τρόπους να την εκμεταλλεύεται για το κέρδος." Ειπώθηκε στην εκδήλωση από τον εκπρόσωπο της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τη Βιο-οικονομία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου