ΕΜΠΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΜΑΣ ΤΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΑ… (συνθήματα του τότε και του τώρα)

                39 χρόνια πέρασαν από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, και, σήμερα, κάθε άλλο παρά ποτέ επικαιροποιείται το μήνυμα του παλλαϊκού ξεσηκωμού. 39 χρόνια από εκείνο το Νοέμβρη του 73 που ο λαός (με μπροστάρηδες φοιτητές κι εργάτες στο Πολυτεχνείο) βροντοφώναζε «κάτω η χούντα» και «έξω αι ΗΠΑ- έξω το ΝΑΤΟ». 39 χρόνια μετά, στους ίδιους δρόμους, στα ίδια κτίρια, στις ίδιες πλατείες, τα ίδια συνθήματα αντηχούν όπως τότε, επιβεβαιώνοντας πως δεν πρόκειται για φάρσα παρά μάλλον για τραγωδία. Είναι η τραγωδία του κοινωνικού πολέμου που μας έχουν κηρύξει κυβέρνηση-ΕΕ-κεφάλαιο.

«Κάτω η χούντα-κάτω οι φασίστες» : Ο εκφασισμός της κοινωνίας, η άνοδος της νεοναζιστικής τραμπούκικης συμμορίας ονόματι Χρυσή Αυγή, τα πογκρόμ ενάντια σε μετανάστες αλλά και οι επιθέσεις σε βάρος αγωνιστών δείχνουν ότι στο 2012 το αντιφασιστικό πρόταγμα (όχι αποκομμένο φυσικά από την πάλη του λαού για τη συνολικότερη, αντικαπιταλιστική ανατροπή της επίθεσης) πρέπει να είναι κυρίαρχο.

«Λαέ πεινάς γιατί τους προσκυνάς» : Με τα μνημόνια, τα  βάρβαρα μέτρα, τις αλλαγές στο εκπαιδευτικό, η συγκυβέρνηση της «σωτηρίας» κατάφερε να οδηγήσει εργαζομένους και νεολαία στην εξαθλίωση. Μας επιτίθενται, δε θα σκύψουμε το κεφάλι! Χρέος της γενιάς μας είναι η ανατροπή τους!

«Κάτω οι ΗΠΑ»→ «Κάτω η ΕΕ» : Όπως τότε, έτσι και τώρα ένας εξωτερικός, ιμπεριαλιστικός μηχανισμός επεμβαίνει στην οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας μας. Σήμερα η ΕΕ (από κοινού με τις ντόπιες κυβερνήσεις και το ΔΝΤ) έχει κηρύξει έναν ανελέητο οικονομικό πόλεμο, και με τον εκβιασμό της χρεωκοπίας, αποφασίζει για τη ζωή μας και τις τύχες μας, τσακίζει το παρόν και το μέλλον μας.

«ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»

Ψωμί: γιατί είναι σήμερα που ένας ολόκληρος λαός καταδικάζεται σε εξαθλίωση με ανεργία, μισθούς ,συντάξεις και συνθήκες δουλειάς που του στερούν την αξιοπρέπεια, αδυνατώντας να καλύψει στοιχειώδεις καθημερινές του ανάγκες. Γιατί παιδιά λιποθυμούν από την πείνα στα σχολεία, γιατί εκατοντάδες συμπολίτες μας ζουν στους δρόμους.. Μαζί με αυτά και το δικαίωμα στην ζωή αφού από τους περισσότερους στερείται το δικαίωμα στην περίθαλψη και την ασφάλιση, την ίδια στιγμή που αποφασίζουν για ένα μέλλον υποταγής και φτώχειας για την δική μας γενιά.      

Παιδεία: γιατί η εκπαίδευση έχει μπει για τα καλά στο στόχαστρο, με το νόμο Διαμαντοπούλου και τη μεταρρύθμιση Αρβανιτόπουλου, την υποβάθμιση της γνώσης σε ‘κατάρτιση’- μαζί με την επιχειρηματική λειτουργία του Πανεπιστημίου μακριά από τις κοινωνικές ανάγκες ,την υποχρηματοδότηση, τις συγχωνεύσεις και τα κλεισίματα σχολών και σχολείων, τις περικοπές στις φοιτητικές παροχές (σίτιση, στέγαση και τα συγγράμματα).

Ελευθερία:  ενάντια στο σύγχρονο ολοκληρωτικό καθεστώς. Ενάντια στη σύγχρονη «χούντα» που απαγορεύει τις διαδηλώσεις (Βλ. επίσκεψη Μέρκελ),  που χρησιμοποιεί κρατικούς (και μη) μηχανισμούς βίαιης καταστολής, που πραγματοποιεί «προληπτικές» συλλήψεις και προσαγωγές αγωνιστών και τη δημοσιοποίηση των προσώπων τους, που ποινικοποιεί τους αγώνες.

Το Πολυτεχνείο φέτος δεν πρέπει να είναι μόνο φόρος τιμής στους αγωνιστές-φοιτητές του ’73 ή μνημόσυνο.. Πρέπει να σημάνει τον ξεσηκωμό της νεολαίας, για την ανατροπή των καταπιεστών της. Να έχει ανατρεπτικό, αντικυβερνητικό, αντιΕΕ, αντιφασιστικό και αντιιμπεριαλιστικό στίγμα.

Έτσι λοιπόν και σήμερα η νεολαία και οι εργαζόμενοι βρίσκονται μπροστά σε μια κοινωνική κατάσταση που η αναγκαιότητα της εξέγερσης επανέρχεται στο προσκήνιο. Μιας εξέγερσης που θα οργανώνεται από τα κάτω και θα έχει σαν πρόταγμα τις ανάγκες της κοινωνίας. Μέσα από συνελεύσεις στους εργασιακούς χώρους και όπου βρίσκεται η νεολαία, μέσα από απεργίες, καταλήψεις και μαζικές διαδηλώσεις θα απαιτήσουμε αυτά που μας αξίζουν και θα ανατρέψουμε τη σύγχρονη χούντα, όπως τότε έτσι και τώρα.

Οι αγώνες τους να μας εμπνεύσουν. Για τις σημερινές νίκες της νεολαίας!

ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ - ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

ΕΜΠΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΜΑΣ ΤΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΑ

Συνέντευξη  από τον Τάσο Κατιτζάρο

Ερ: Ποιά πιστεύετε ότι ήταν η διεθνής κατάσταση που επέβαλλε τη χούντα;

Απ: Η ελληνική ιστορία απ’ το 1909 που ουσιαστικά επικρατεί η αστική τάξη και το καπιταλιστικό σύστημα είναι μια ιστορία πραξικοπημάτων και δικτατοριών. Με εξαίρεση τα 35 χρόνια της μεταπολίτευσης, το προηγούμενο διάστημα η χώρα βρίσκεται με μικρά διαλείμματα κάτω από καθεστώτα «εκτάκτου ανάγκης». Ο στρατός παρεμβαίνει και ενίοτε καθορίζει και τις εξελίξεις. Είναι γνωστά τα πραξικοπήματα πριν το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, όπως και το μετεμφυλιακό καθεστώς που εγκαθιδρύεται. Ένα καθεστώς απαγόρευσης του κομμουνιστικού κινήματος με τα διατάγματα 509 και 375. Τα γεγονότα της καραμανλικής οχταετίας με την εκτεταμένη νοθεία, τα πραξικοπήματα του ’65 που έκανε ο βασιλιάς, για να χτυπήσει το λαϊκό κίνημα. Το λαϊκό κίνημα και η έντονη ριζοσπαστικοποίηση που εγκυμονούσε κινδύνους, τόσο για το ελληνικό κεφάλαιο και την αστική τάξη όσο και για τα σχέδια του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, σε μια περιοχή στρατηγικής σημασίας (Βαλκάνια). Πολιτική διέξοδος αυτής της ριζοσπαστικοποίησης, ήταν τόσο το κόμμα της «ένωσης κέντρου», όσο και η Ε.Δ.Α, η νόμιμος εκφραστής της αριστεράς την εποχή εκείνη. Ειδικά η Ένωση κέντρου, θα σημείωνε όπως όλα έδειχναν, πολλή μεγάλη επιτυχία στις εκλογές που είχαν προκηρυχτεί για το Μάιο του 1967 που βέβαια δεν έγιναν ποτέ, αφού την 21 Απριλίου της ίδιας χρονιάς επιβλήθηκε δικτατορία. Χαρακτηριστικά, λίγο μετά την δικτατορία πραγματοποιείται ο πόλεμος των 6 ημερών όπου το Ισραήλ επιτίθεται στις γειτονικές Αραβικές χώρες, με τη χούντα στην Ελλάδα να στηρίζει τους Αμερικάνους και το Ισραήλ. Παράλληλα, όπως φάνηκε, και ο βασιλιάς με ομάδα στρατηγών, σχεδίαζαν το δικό τους πραξικόπημα, αλλά πιάστηκαν στον ύπνο, από τη χούντα των συνταγματαρχών.

Ερ: Ποια ήταν η στάση των ελληνικών κομμάτων συμπεριλαμβανομένου και της αριστεράς απέναντι στη χούντα;

Απ: Τα  αστικά κόμματα της Ελλάδας, έπαιξαν «βοηθητικό»ρόλο για την εγκαθίδρυση της δικτατορίας, αφού δήλωναν με κάθε ευκαιρία ότι είναι αδύνατη η επιβολή χούντας στην Ελλάδα. Έτσι μετά τα Ιουλιανά το 1965, όπου ο λαός για 60 ημέρες διαδήλωνε για να εμποδίσει την παραβίαση του Συντάγματος που προωθούσε ο βασιλιάς, τόσο τα αστικά κόμματα αλλά και η ΕΔΑ, διαβεβαίωναν ότι δεν υπήρχε κίνδυνος πραξικοπήματος. Μάλιστα χαρακτηριστικό είναι, την 21η Απριλίου, η Αυγή κυκλοφορούσε με πρωτοσέλιδο: «ουδείς κίνδυνος πραξικοπήματος». Η δικτατορία, αμέσως επέβαλλε σιγή νεκροταφείου, προχώρησε σε μαζικές συλλήψεις αριστερών, τους οποίους και εξόρισε, με αποτέλεσμα, να μην υπάρξει καμία αντίσταση, εκτός από κάποιες περιστασιακές κινήσεις.

Ερ: Πώς κινήθηκε η αριστερά αμέσως μετά τη δικτατορία;

Απ: Από το 1968 γίνονται πιο οργανωμένες προσπάθειες αντίστασης. Δημιουργούνται οι πρώτες αντιστασιακές οργανώσεις , όπως το ΠΑΜ και η ΔΕΑ, που γρήγορα όμως χτυπιούνται απ’ τη δικτατορία, τα μέλη τους συλλαμβάνονται, δικάζονται και φυλακίζονται. Αρνητικό ρόλο την ίδια χρονιά παίζει και η διάσπαση σε ΚΚΕ και ΚΚΕ εσωτερικού, το 1968, που διαιρεί τους αριστερούς, δημιουργώντας ένα καταθλιπτικό συσχετισμό. Όμως από το 1970 και μετά δημιουργούνται από νέους ανθρώπους πολλές οργανώσεις, πο υ στην συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν αναφορά στην αριστερά: τόσο στα διάφορα ρεύματα- διασπάσεις του παραδοσιακοί κινήματος (μαοϊκοί-τροτσκιστές κτλ), όσο και στη «Νέα Αριστερά», που δημιουργείται και ως αντανάκλαση των γεγονότων σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως Μάης του ’68, αντιπολεμικό κίνημα, ιταλικός Μάης κλπ… γεγονότα που ο απόηχος τους φτάνει και στην Ελλάδα. Δημιουργούνται συνολικά πάνω από 100 οργανώσεις, που τις γεννά περισσότερο η ανάγκη της πάλης και όχι οι ιδεολογικές διαφορές. Οι αντιδικτατορικές οργανώσεις είχαν σε γενικό επίπεδο παραπλήσιους στόχους. Όλες πρεσβεύουν την πτώση της χούντας αλλά διαφοροποιούνται σε σχέση με την εκτίμηση για τη φύση της δικτατορίας. Κάποιες δυνάμεις θεωρούν ότι φταίνε μόνο οι συνταγματάρχες, ενώ άλλες συνειδητοποιούν ότι πρέπει να χτυπηθούν και οι αιτίες που γεννούν τις δικτατορίες ,η ρίζα τους, που είναι το καπιταλιστικό σύστημα και ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός. Τέλος κάποιες δυνάμεις προτείνουν συμμαχία με το βασιλιά, για να δημιουργηθεί ρεύμα ενάντια στη χούντα- τέτοιες αυταπάτες είχε ακόμα και το ΚΚΕ εσωτερικού, που επίσημα είχε τοποθετηθεί σ’ αυτή την κατεύθυνση. Πρόκειται για δυνάμεις ηττημένες, που δεν έβρισκαν καμία δυνατότητα να παλέψουν απέναντι στο καθεστώς. Παράλληλα κάποιες οργανώσεις προχωρούν σε βομβιστικές ενέργειες, χωρίς όμως να μπορέσουν να συνδεθούν με το μαζικό λαϊκό κίνημα.

Ερ: Πώς φτάσαμε τελικά στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και ποιά ήταν εκείνα τα γεγονότα που συνέβαλαν αποφασιστικά;

Απ: Οι οργανώσεις της Αριστεράς δένονται με τα πρώτα σκιρτήματα του φοιτητικού κόσμου που διεκδικεί δημοκρατικές ελευθερίες μέσα στα πανεπιστήμια, αφού ζει σε συνθήκες απόλυτης ανελευθερίας. Γίνονται οι πρώτες συνελεύσεις μέσα στις σχολές, για φοιτητικά ζητήματα, κινήσεις που γρήγορα χτυπιούνται απ’ τη δικτατορία με μέτρα που παίρνουν οι πρυτάνεις και η αστυνομία. Ωστόσο αυτό το ρεύμα δεν μπορεί να χτυπηθεί ολοκληρωτικά και παίρνει διάφορες μορφές. Δημιουργούνται, έτσι ενώσεις επαρχιωτών φοιτητών, φοιτητικές επιτροπές αγώνα για διάφορα ζητήματα και γενικά οι όροι για αγωνιστικές μορφές ενάντια στη χούντα. Κομβικές στιγμές γ ια το φοιτητικό κίνημα είναι οι καταλήψεις της Νομικής το Φλεβάρη και το Μάρτη, με τη χούντα να απαντά με υποχρεωτική στράτευση των πρωτοπόρων φοιτητών. Όλα δείχνουν ότι υπάρχει ουσιαστικό πεδίο για μαζικούς αγώνες με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος, δεδομένου ότι υπάρχει ήδη ένα ρεύμα παθητικής αντίστασης του λαού που εκδηλώνεται με αφορμή διάφορα γεγονότα όπως το μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου το Σεπτέμβρη του 1973, όπου οι διαδηλωτές επιχείρησαν να συγκρουστούν για πρώτη φορά με την αστυνομία. Η ίδια η χούντα παίρνει το μήνυμα και προσπαθεί να περάσει σε μια φιλελεύθερη μετεξέλιξη, αλλά το ρεύμα που θέλει αγωνιστική διέξοδο κρίνει ότι η σύγκρουση είναι το καθοριστικό στοιχείο για να δυναμώσει περισσότερο. Η κατάληψη του Πολυτεχνείου αρχίζει και διαμορφώνει μια εστία αγώνα που υπερβαίνει όλα τα προηγούμενα. Η μαζικότητα της εξέγερσης αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, ενώ πολύ γρήγορα τα χαρακτηριστικά της παύουν να είναι φοιτητικά και έτσι μετατρέπεται σε μια αυθεντική λαϊκή εξέγερση. Ενώ το βράδυ της Τετάρτης οι συγκεντρωμένοι μέσα στο Πολυτεχνείο είναι κυρίως φοιτητές, περίπου 2000, την Πέμπτη ξεπερνούν τους 10000, ενώ την Παρασκευή είναι πάνω από 150000 άτομα. Εκτός από φοιτητές, από τις πρώτες ώρες, στο πολυτεχνείο κατεβαίνουν και οι μαθητές, ενώ από τη δεύτερη μέρα, έντονη είναι η παρουσία των εργατών, κυρίως οικοδόμων, ενώ καταφτάνουν και αγρότες από τα Μέγαρα. Παράλληλα και οι άλλες πόλεις, καταλαμβάνουν τα Πανεπιστήμια και τα Πολυτεχνεία (Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Γιάννενα). Τα συνθήματα είναι πολιτικά και ιδιαίτερα ριζοσπαστικά. Τόσο ενάντια στην δικτατορία αλλά και ενάντια στις αιτίες που την γέννησαν.

Ερ: Ποιες ήταν οι διαφοροποιήσεις των οργανώσεων μέσα στο Πολυτεχνείο;

Απ: Οι οργανωμένες δυνάμεις δεν έκαναν το Πολυτεχνείο. Λειτούργησαν όμως στοιχειακά στις συνειδήσεις των αγωνιστών για να γίνει το Πολυτεχνείο που ήταν μια αυθόρμητη λαϊκή έκρηξη. Ωστόσο δεν αποτελούσε κεραυνός εν αιθρία, αλλά ένα γεγονός για την προετοιμασία του οποίου έπαιξε καταλυτικό ρόλο η δράση αυτών των δυνάμεων. Μέσα στο Πολυτεχνείο συγκρούονται δυο γραμμές, εκείνη που θέλει να πάει τη σύγκρουση μέχρι το τέρμα και εκείνη που προσπαθεί να οδηγήσει το κίνημα σε αλλεπάλληλους συμβιβασμούς θεωρώντας ότι δεν πρέπει να δοθεί η μάχη εκείνη τη στιγμή. Η επίσημη Αριστερά από την αρχή ακολουθεί τη δεύτερη γραμμή προσπαθώντας να αποκλιμακώσει την εξέγερση και να σταματήσει τη σύγκρουση, θεωρώντας ότι το κλίμα είναι ακόμα πρώιμο για να αναμετρηθεί ο κόσμος με τη δικτατορία.Όμως, όπως φάνηκε στη συνέχεια, διαψεύστηκαν από τον ίδιο τον κόσμο.

Ερ: Τι κλίμα επικρατούσε μέσα στο Πολυτεχνείο κατά τη διάρκεια της εξέγερσης; Πώς οργανωνόταν η εσωτερική ζωή;   

Απ: Το Πολυτεχνείο γίνεται ένας χώρος άμεσης δημοκρατίας. Οι φοιτητές επιλέγουν το περιεχόμενο της πάλης προωθώντας τη λογική της σύγκρουσης με τη δικτατορία, ενάντια στους συμβιβασμούς. Επίσης εκλέγουν τους ανακλητούς αντιπροσώπους τους μέσα από συνελεύσεις και συμμετέχουν στην Συντονιστική Επιτροπή του Πολυτεχνείου. Ουσιαστικά το Πολυτεχνείο από οργανωτική και από μάχιμη άποψη είναι μια μεγάλη κομμούνα γιατί εμπεριέχονται  όλα τα στοιχεία της αυτοθυσίας, του αλτρουισμού, της πλήρους ενεργοποίησης του καθένα για το συμφέρον όλου του κινήματος. Το ίδιο συμβαίνει και με ένα γεγονός που θάβεται από τις επίσημες πλευρές και την επίσημη Αριστερά, το γεγονός της εργατικής συνέλευσης και της συμμετοχής των εργαζομένων  στην κατάληψη του Πολυτεχνείου. Μάλιστα η διακήρυξη της δεύτερης εργατικής συνέλευσης, είναι ένα από τα πιο σημαντικά ντοκουμέντα, αφού δείχνει ότι ο κόσμος γρήγορα , μιας και σε τέτοιες μεγάλες στιγμές ο ιστορικός χρόνος συμπυκνώνεται, συνειδητοποίησε ότι πρέπει να αγωνιστεί. Όχι μόνο για να πέσει η χούντα, αλλά και για να χτυπηθούν οι αιτίες που τη γέννησαν.Αυτή η δυναμική δίνει και το μέτρο της λαϊκής συμμετοχής. Για αυτό και όταν χτυπιέται η εξέγερση από τον στρατό άνθρωποι που μέχρι χθες ήταν σπίτι τους, τώρα με αυτοθυσία και ηρωισμό, δίνουν μέχρι και τη ζωή τους. Οι ήρωες δηλαδή δεν πέφτουν από τον ουρανό, αλλά φτιάχνονται μέσα στα γεγονότα, όπου μετασχηματίζονται οι συνειδήσεις και οι προσωπικότητες των ανθρώπων. Μέσα στο πολυτεχνείο λειτουργεί λαϊκό εστιατόριο και η πρώτη λαϊκή κλινική, όπου φοιτητές της ιατρικής και γιατροί περιποιούνται τους τραυματίες. Χιλιάδες άνθρωποι προσφέρουν τρόφιμα και φάρμακα, δείχνοντας έμπρακτα την αλληλεγγύη τους. Καταλυτικό ρόλο αναμφισβήτητα είχε η λειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου, τον οποίο αναμετέδιδαν δεκάδες πειρατικοί ραδιοσταθμοί σε όλες τις συνοικίες της Αθήνας. Ακόμα και μετά την πτώση του Πολυτεχνείου, αρκετοί σταθμοί συνέχιζαν να μεταδίδουν, παίζοντας τεράστιο ρόλο στη λαϊκή εγρήγορση. Έτσι κινητοποιήθηκαν τεράστιες μάζες ανθρώπων, δίνοντας στο Πολυτεχνείο χαρακτήρα λαϊκής εξέγερσης. Από την Παρασκευή το πρωί, οργανώνονται διάφορες διαδηλώσεις με στόχο διάφορα κέντρα του καθεστώτος. Έτσι η διαδήλωση που οργανώνεται προς το Σύνταγμα, χτυπιέται στην Κλαυθμώνος, από την αστυνομία με πυροβολισμούς και πέφτουν οι πρώτοι νεκροί. Οι συγκρούσεις γενικεύονται. Ο κόσμος προσπαθεί να καταλάβει το υπουργείο Δημόσιας Τάξης και τη νομαρχία Αθηνών. Ειδικά στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης, οι διαδηλωτές καταφέρνουν να φτάσουν μέσα στο κτίριο και η αστυνομία χτυπάει τον κόσμο με πολυβόλα, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας δεκάδες. Είναι φανερό ότι έχουμε περάσει σε μια φάση συνολικής σύγκρουσης με τη δικτατορία. Η αστυνομία δεν μπορεί πια να κάνει τίποτα και υποχωρεί πανικόβλητη, οπότε δίνεται η εντολή στον στρατό να επέμβει. Ο στρατός μετά από μάχες εκκενώνει τους γύρω δρόμους και Παρασκευή βράδυ προς Σάββατο πρωί, εισβάλει το τανκ μέσα στο Πολυτεχνείο. Την επόμενη μέρα γίνονται προσπάθειες να συγκροτηθούν διαδηλώσεις σε συνοικίες για να κατέβουν στο κέντρο, αλλά χτυπιούνται δολοφονικά από το στρατό που παραμένει στους δρόμους Αθήνας.

Ερ: Ποιο ήταν το κλίμα που επικρατούσε μετά την εξέγερση;

Απ: Ουσιαστικά είναι από τις πιο μαύρες περιόδους της επταετίας. Η κλίκα του Ιωαννίδη αναλαμβάνει τα ηνία, σκληραίνει τη στάση της απέναντι στο κίνημα, και ετοιμάζει το πραξικόπημα στην Κύπρο μαζί με τους Αμερικάνους. Συλλαμβάνονται πολλά μέλη οργανώσεων, φυλακίζονται, βασανίζονται και επιβάλλεται καταθλιπτική σιωπή αφού η στρατιωτική υπεροπλία είναι πολύ μεγάλη. Όμως η πολιτική νίκη του Πολυτεχνείου είναι καταλυτική. Η εξέγερση έχει πληγώσει θανάσιμα την δικτατορία, έτσι όταν εμφανίζονται οι πρώτες αντιφάσεις της χούντας, μετά από το πραξικόπημα και την εισβολή στην Κύπρο, το καθεστώς δεν έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε επιστράτευση. Δεν μπορούν να δώσουν όπλα στο λαό, που λίγους μήνες πριν αγωνίζονταν για την ανατροπή του ίδιου του καθεστώτος. Έτσι η δικτατορία καταρρέει και οι κύκλοι που τη στήριξαν (κεφάλαιο, Αμερικάνοι) προτείνουν τη λύση Καραμανλή, και τη συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής ενότητας (Ε.Ρ.Ε., Ένωση Κέντρου). Τόσο η επίσημη αριστερά, που ο Καραμανλής την νομιμοποίησε (ΚΚΕ), όσο και ο Ανδρέας Παπανδρέου, ενώ δε συμμετείχαν ουσιαστικά, έδωσαν το πράσινο φως για να υπάρξει κυβέρνηση εθνικής ενότητας και ο ομαλός κοινοβουλευτικός βίος. Όμως δημιουργήθηκαν τεράστια ριζοσπαστικά ρεύματα στην κοινωνία, με ποιο σημαντικό το ρεύμα του εργοστασιακού συνδικαλισμού που άλλαξε ριζικά το τοπίο στην ελληνική κοινωνία, με πρωτοφανείς απεργίες και τεράστιους εργατικούς αγώνες που συγκλόνισαν τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Η κυβέρνηση Καραμανλή προσπάθησε να τσακίσει αυτό το ρεύμα και νομοθετικά και με την πιο σκληρή καταστολή. Ο ριζοσπαστισμός της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, συνεχίζει να χρωματίζει τους αγώνες μέχρι σήμερα.

Ερ: Τί γινόταν τα επόμενα χρόνια στους εορτασμούς του Πολυτεχνείου;

Απ: Από την πρώτη χρονιά οι αστικές κυβερνήσεις προσπάθησαν είτε να καταστείλουν, είτε να ενσωματώσουν το μήνυμα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Είναι χαρακτηριστικό, ότι την πρώτη χρονιά ο Καραμανλής προκηρύσσει τις εκλογές 17 Νοέμβρη, προσπαθώντας να καπηλευτεί το νόημα της επετείου. Η επίσημη αριστερά (ΚΚΕ, ΚΚΕ εσωτερικού) και ΠΑΣΟΚ  υποκύπτουν στις πιέσεις Καραμανλή για διεξαγωγή εκλογών, παρά το γεγονός ότι το φοιτητικό κίνημα είχε αποφασίσει να γιορτάσει το Πολυτεχνείο. Έτσι, με πρωτοβουλία των οργανώσεων της επαναστατικής αριστεράς, διοργανώνεται διαδήλωση με πάνω από 50000 άτομα, στις 15 Νοέμβρη. Η διαδήλωση από το Πολυτεχνείο καταλήγει στην Καισαριανή στο σκοπευτήριο με κεντρικό σύνθημα «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ- Πολυτεχνείο» που δείχνει την ιστορική συνέχεια των κινημάτων. Τα χρόνια που ακολουθούν γίνονται επίσης πολύ σημαντικά γεγονότα, ενώ κάθε χρόνο οι φοιτητικές συνελεύσεις αποφασίζουν να πραγματοποιηθεί πορεία προς την Αμερικανική πρεσβεία. Η ΕΦΕΕ (στην οποία την πλειοψηφία έχει το ΠΑΣΟΚ και η ρεφορμιστική αριστερά) ξεπουλάει τις συνελεύσεις και ακολουθεί τις υποδείξεις του Καραμανλή, ώστε η πορεία να τελειώνει στη Βουλή. Το 1980, με πρωτοβουλία της μειοψηφίας της ΕΦΕΕ και πέντε οργανώσεων της επαναστατικής αριστεράς, η πορεία προσπαθεί να σπάσει την απαγόρευση έξω από τη Βουλή, και να συνεχίσει προς την Αμερικάνικη πρεσβεία. Στις συγκρούσεις που ακολουθούν, τα ΜΑΤ δολοφονούν δύο σπουδαστές, τον Ιάκωβο Κουμή και την Σταματίνα Κανελλοπούλου. Υπό το βάρος της λαϊκής κατακραυγής τις επόμενες χρονιές, η πορεία πραγματοποιείται μέχρι την Αμερικάνικη πρεσβεία. Το 1985, με κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ, η αστυνομία στις 17 Νοέμβρη δολοφονεί έξω από το Πολυτεχνείο τον 15χρονο μαθητή Μιχάλη Καλτεζά.

Ερ: Πώς θεωρείτε ότι η εξέγερση διαμόρφωσε τις συνειδήσεις των αγωνιστών της περιόδου;

Απ: Το μήνυμα που με σφράγισε και θεωρώ ότι σφράγισε και την πλειοψηφία των αγωνιστών, οι οποίοι δεν επέλεξαν να το εξαργυρώσουν, είναι ότι ο κομμουνισμός δεν είναι μια αφηρημένη δυνατότητα που βγαίνει μέσα από τα βιβλία, αλλά μια πραγματική δυνατότητα. Ένα αυθεντικό κίνημα καταργεί την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων. Όταν ένας άνθρωπος αγωνίζεται έχοντας όλα τα στοιχεία  του αλτρουισμού, της αυτοθυσίας, δηλαδή υποτάσσει τον εγωισμό του στο συλλογικό συμφέρον, με την πλήρη ανιδιοτέλεια, δεν μπορεί παρά να είναι κομμουνιστής.

Αν υπάρχει λοιπόν κάποιος λόγος να μάθουμε τι έγινε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου αλλά και σε όλα τα κινήματα που ακολούθησαν, αυτός είναι ο εξής:

Η λάμψη της ίδιας της εξέγερσης του Πολυτεχνείου φωτίζει τα κινήματά μας...

Αναπνέει μέσα απ’ όλους τους νικηφόρους αγώνες που έχουν ξεσπάσει από τότε. Το αστικό κράτος παραποιεί την ιστορία θέλοντας να μετατρέψει το πολυτεχνείο  σε εθνική γιορτή. Γιατί  φοβάται... φοβάται να μάθουμε από την εμπειρία του Νοέμβρη, γιατί ξέρει ότι έτσι μπορούν να ξεσπάσουν μαζικά νικηφόρα κινήματα με τα ίδια εξεγερσιακά χαρακτηριστικά...